Các ngân hàng đang giảm lãi suất đầu ra và tìm mọi cách đẩy mạnh hoạt động cho vay đến các đối tượng có nhu cầu. Tuy nhiên, với tình hình cho vay tiêu dùng tín chấp còn dè dặt và cẩn trọng, các tiêu chuẩn thắt chặt và nhóm khách hàng cũng thu hẹp, không phải ai cũng có thể đáp ứng đủ tất cả điều kiện để tiếp cận được nguồn vốn vay từ nhà băng.

Trong khi đó, những chương trình cho vay tín chấp của các công ty tài chính lại khá thoải mái, đội ngũ nhân viên tư vấn luôn tìm mọi cách để khách hàng ký được hợp đồng. Thậm chí, gần đây, một số công ty tài chính đã cho nhân viên đến từng nhà dân để phát tờ rơi, chủ động liên hệ điện thoại đến các khách hàng tiềm năng để giới thiệu những gói sản phẩm hấp dẫn của đơn vị mình. Một số lượng lớn người tiêu dùng có nhu cầu vốn vay đã tìm đến các tổ chức tài chính này.

Tiếp xúc với VnExpress.net, một nhân viên Công ty TNHH Một thành viên tài chính Prudential (VN) tư vấn, khách hàng không cần tài sản thế chấp, không cần công ty bảo lãnh vẫn có thể vay số tiền tối đa đến 190 triệu đồng, lãi suất 1,25% một tháng (tương đương mức trần lãi suất cho vay 15% một năm ngay tại thời điểm nhân viên tư vấn cho khách hàng). Đặc biệt, thời gian giải quyết hồ sơ được tiến hành nhanh chóng nếu khách hàng nộp đủ các chứng từ cần thiết.

Với mức lãi suất 1,25% một tháng, thời hạn trả lãi và gốc kéo dài cộng điều kiện thủ tục hồ sơ khá đơn giản, hầu hết khách khi có nhu cầu vay vốn đã không ngần ngại sử dụng sản phẩm này. Tuy nhiên, khi đã ký hợp đồng, nhiều người mới giật mình tiếc nuối vì tổng số tiền lãi phải trả là quá cao.

Để đủ tiền mua sắm, nhiều khách hàng phải đi vay tín chấp tại các công ty tài chính với lãi suất cao. Ảnh: T.A

Với cách tính lãi suất theo dư nợ ban đầu (add - on) mà Công ty Tài chính Prudential áp dụng cho vay tín dụng tín chấp hiện nay, nếu vay số tiền 120 triệu đồng trong thời hạn 48 tháng, lãi suất 1,25% một tháng, khách hàng sẽ phải trả số tiền lãi tổng cộng là 72 triệu đồng, trong khi nếu lãi suất được tính theo dư nợ giảm dần, khách hàng chỉ phải trả khoản lãi 36,75 triệu đồng.

"Khách hàng cá nhân khi đi vay thường không mấy chú ý cách tính lãi suất của các tổ chức tín dụng. Điều họ quan tâm nhất là số tiền lãi và gốc hàng tháng phải trả là bao nhiêu để xem khả năng tài chính của mình có thể đáp ứng được không trước khi quyết định ký hợp đồng", một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính nhìn nhận. Nhiều người khi đã làm hợp đồng vay xong một thời gian sau mới thấm thía khi thấy số tiền lãi tổng cộng mình phải trả quá cao.

Chính các khách hàng đi vay cũng thừa nhận điều này. "Số tiền vay tương đối ít, chỉ vài chục triệu đồng nên tôi không tìm hiểu cặn kẽ cách thức lãi được tính theo cách thức nào", anh Sơn (ngụ trên đường Quang Trung, quận Gò Vấp) cho biết.

Tuy nhiên, cũng có một số người thắc mắc, yêu cầu nhân viên giải thích thì mức độ tư vấn của đội ngũ nhân viên cũng chỉ dừng lại ở việc giải thích là nhu cầu của khách hàng cần mua sản phẩm gì, khả năng trả trước bao nhiêu phần trăm, cần vay thêm bao nhiêu, thời hạn trả trong bao lâu... Nhân viên sẽ theo đó hướng dẫn khách hàng cách tính lãi, tiền gốc hàng tháng phải trả để họ cân nhắc trước khi ký hợp đồng vay.

Hầu hết các công ty tài chính khi cho vay đều có quy định số tiền khách hàng vay sẽ tùy thuộc vào thời hạn vay. Thời hạn vay càng ngắn, số tiền được vay sẽ càng bị hạn chế. Với mức thu nhập được vay 60 triệu đồng, khách hàng phải vay trong thời hạn 36-48 tháng, nếu muốn vay trong 24 tháng thì chỉ được số tiền 40 triệu đồng.

Trong khi đó, với cách tính lãi theo dư nợ ban đầu, thời hạn vay càng kéo dài, khách hàng càng thiệt thòi vì mỗi tháng phải trả lãi luôn cho cả phần nợ gốc đã được "trả dần" ở các tháng trước đó. Đặc biệt, trong tình hình lãi suất thị trường liên tục được điều chỉnh theo xu hướng giảm, người vay càng lỗ vì công ty vẫn cố định theo mức lãi cũ đã ký trong hợp đồng với khách hàng.

Công ty tài chính Prudential VN ngay thời điểm giữa năm, lúc các ngân hàng thương mại đang tập trung nguồn lực bảo đảm tính thanh khoản, đã tiến hành tăng vốn điều lệ gấp hơn 3 lần, lên khoảng 23 triệu đôla, tương đương 370 tỷ đồng. Mục đích của việc tăng vốn này là để tấn công thị trường với 3 gói sản phẩm tín dụng tiêu dùng chủ lực: cho vay tiêu dùng cá nhân, vay mua nhà và cho vay hỗ trợ mua sắm. Trên thực tế, "nhà cho vay" này đã thu hút được một lượng khách hàng khổng lồ với 300-400 hồ sơ xin vay mỗi ngày.

Công ty Tài chính SG Viet Finance (SGVF) hiện liên kết với một số đơn vị doanh nghiệp kinh doanh hàng tiêu dùng, điện máy, điện tử cung cấp cho khách hàng các khoản vay tín dụng tiêu dùng mà không cần thế chấp, với mức cho vay lên đến 200 triệu đồng. Các mặt hàng được cung cấp khoản vay bao gồm mặt hàng điện tử, thiết bị gia dụng và đồ nội thất, xe máy.

Các chuyên gia tài chính tại TP HCM cũng khuyến cáo, mặc dù lãi suất cho vay được các tổ chức tín dụng nhấn mạnh là "áp dụng theo mức lãi suất Ngân hàng nhà nướcquy định" nhưng thực chất khách hàng phải trả tiền lãi cao hơn nhiều.

Tần Vy