Obama: 'Mỹ - Trung không cần là đối thủ'

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Thượng Hải. Ảnh: AP.

Mỹ và Trung Quốc không cần phải là đối thủ, Tổng thống Mỹ Barack Obama nhấn mạnh trong cuộc nói chuyện với hàng trăm sinh viên ở Thượng Hải.

"Mối quan hệ giữa chúng ta không phải là không có bất đồng và khó khăn, nhưng quan niệm cho rằng chúng ta cần phải là đối thủ là không đúng", hãng tin CNN trích lời Obama phát biểu hôm qua. Ông kêu gọi đối thoại, nhưng cũng nói thêm rằng mỗi một quốc gia có bản sắc riêng.

Trong ngày đầu tiên ở thăm Trung Quốc, Obama tuyên bố ông không tìm cách ngăn cản sự vươn lên của nước này, đồng thời kêu gọi cần có sự cân bằng thương mại đôi bên.

Obama cũng cổ súy tự do Internet và đề cao nhân quyền, nhưng không đả động đến Tây Tạng hay bất cứ vấn đề nào có thể gây tranh cãi, trước khi ông đến gặp các nhà lãnh đạo của Trung Quốc tại Bắc Kinh vào hôm nay.

Tổng thống Mỹ cũng giữ giọng ôn hòa, sau nhiều ngày tranh cãi gay gắt giữa hai nước về cán cân thương mại và tỷ giá đồng nhân dân tệ. Nhiều chuyên gia Mỹ cho rằng tệ đang bị ghìm ở mức giá thấp hơn thực tế và điều đó bóp méo nền kinh tế toàn cầu.

"Chúng tôi không tìm cách ngăn cản sự lớn mạnh của Trung Quốc", Reuters trích lời Obama phát biểu trước các sinh viên Thượng Hải. "Chúng tôi hoan nghênh Trung Quốc trở thành một thành viên thịnh vượng và thành công của cộng đồng các quốc gia".

Cuộc gặp với sinh viên Thượng Hải được cho là một cơ hội để Obama tiếp cận công chúng quốc gia đông dân nhất thế giới. Nó diễn ra theo kịch bản và tương đối thân thiện. Các sinh viên đều mặc complete, vỗ tay và mỉm cười lịch sự. Họ cũng cười vui khi Obama thử nói tiếng Hoa. Tổng thống Mỹ nhân dịp này kêu gọi về nhân quyền và sự minh bạch hơn nữa trong lĩnh vực Internet.

Sự kiện hôm nay là bước chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào, khi chủ đề thương mại, tiền tệ, chính sách kinh tế được đưa lên bàn nghị sự cùng các vấn đề Triều Tiên, Iran và biến đổi khí hậu. Obama dự có bữa tối với ông Hồ, và đàm phán chính thức vào hôm nay. Ông cũng có kế hoạch đi chơi Vạn Lý Trường Thành.

Obama cho biết ông sẽ đề cập vấn đề nhân quyền và mối quan hệ thương mại đôi khi căng thẳng giữa đôi bên, cũng như chuyện tỷ giá nhân dân tệ. Hiện kim ngạch thương mại Mỹ - Trung ở mức 400 tỷ USD. "Mối quan hệ thương mại này có thể tạo ra nhiều công ăn việc làm ở cả hai bờ Thái Bình Dương ... nếu cân bằng hơn, nó sẽ mang đến sự thịnh vượng", Reuters trích lời Obama nói.

Tuy nhiên, tại hội nghị của Diễn đàn kinh tế châu Á Thái Bình Dương vừa rồi, ông Hồ đã bỏ qua những lời kêu gọi chính phủ Trung Quốc nâng giá đồng nhân dân tệ và để cho hàng xuất khẩu của Trung Quốc đắt lên. Ông và các quan chức cao cấp Trung Quốc tố cáo các nước khác - và ám chỉ cả Mỹ - đang gây hại cho thương mại toàn cầu bằng cách thực thi chủ nghĩa bảo hộ chống hàng hóa Trung Quốc.

Trung Quốc hiện giữ mức thặng dư thương mại khổng lồ so với Trung Quốc, và cũng là nước ngoài sở hữu nhiều trái phiếu chính phủ Mỹ nhất.

Tổng thống Obama đang có chuyến công du đầu tiên tới châu Á kéo dài hơn một tuần. Trước khi đến Trung Quốc, ông đã tới Nhật Bản, Singapore. Chặng dừng chân cuối của Obama là ở Hàn Quốc.

VnExpress-Mai Trang